donderdag 13 maart 2008

text minilezing 12-03-08



excuses voor de slechte kwaliteit van de foto maar het boek met de foto is ter inzage achtergebleven en we moeten het dus doen met een scan van een scan.


De foto die ik heb gekozen is er één waarbij ik moet denken aan de jaren 70 toen we met het locale rockcafe de Piek een vijftal jaren achtereen bij de Vk Luchtbal in Antwerpen deelnamen aan het jaarlijkse paastornooi. Midden in het Antwerpse havengebied achter de Schelde lag een voetbalplein zoals jullie dat zo mooi zeggen. Wij noemen het veld, maar plein was hier een inderdaad een betere omschrijving vanwege de vele stenen (waaronder zelfs een flinke kassei ontdekt bij de middenstip !) in het zeer hobbelige en bij regen onbegaanbare terrein. Gesierd met heuse tribune, een kleedlokaal zonder douche (een ieder kreeg een waskom met halflauw water) en een clubhuis waar het goed toeven was. Tegenstanders met de prachtnamen als fc Visvijver, vk Luchtbal, fc Thijs en fc den Bloeiende brem uitkomend in de Belgische arbeidersbond. Deze foto echter is niet gemaakt op een zelfde soort blijmoedige plaats, deze foto is gemaakt in de Oekraine rondom Tsjernobyl in zone 2. In Zone 1 is iedereen geevacueerd, in Zone2 is er een niet dwingend advies afgegeven te vertrekken maar je mag je er niet nieuw vestigen en Zone 3 is wel beschikbaar voor nieuwe bewoners. Het jaarlijkse voetbal tornooi tussen Zone 2 en Zone 3 is hèt evenement van het jaar, de mannen zijn al dronken als een tor ver voor het middaguur, de vrouwen verkopen snoep en limonade voor en aan de kinderen. Kameraadschap en een veld zonder lijnen vallen me hier op, grenzen zijn hier, behalve de door de regering opgelegde zonegrenzen, niet belangrijk, de straling wordt er niet door tegengehouden. In de Oekraine werd 18.000 vierkante kilometer landbouwgrond besmet en 35.000 km2 bos. De mensen blijven er nog steeds gewoon eten uit de zwaar vergiftigde tuinen en vissen in de vuile rivieren. Reeds 272.000 mensen werden blootgesteld aan een te hoge dosis. Het gebied is het meest vervuilde van de planeet... De foto is een van de weinige in het boek van Robert Knoth en Antoinette de Jong die niet onmiddellijk herkenbaar is als op z'n minst schrikwekkend. Een boek meer als document dan als fotoboek al zijn in mijn ogen de platen van een hoog gehalte. DeTitel is cerificaat 000358, met een certificaatnummer ben je officieel een slachtoffer van de nucleaire verwoesting in Kazachstan, de Oekraine en Wit Rusland. Men kan met dat toegewezen persoonlijke nummer medische hulp krijgen tegen een gereduceerd tarief, verre van toereikend maar het helpt wat. Tsjernobil was wel de bekendste maar zeker niet de enige en ergste ramp in de geschiedenis van de kernenergie. De genetisch gevolgen van bestralingen zijn pas na vier of vijf generaties volledig zichtbaar. Bij de thermonucleare expirimenten van de Amerikanen op Bikini-eiland werd onderzoek gedaan bij fruitbomen, pas na 200 generaties was de beschadiging hersteld de piek in de afwijkingen lag tussen de tiende en de twaalfde generatie. Kortom een foto van een vrolijk tafereel om niet blij van te worden. ( n.b enigszins gewijzigde tekst)

2 opmerkingen:

paul zei

boeiende bespreking piet
het geeft de foto, indien losstaand gepresenteerd, heel wat meerwaarde
soms moet ik afzien van het idee dat een foto zonder meer op zich moet kunnen staan
wat extra uitleg (context) kan een foto erg beklijvend maken
alleen de titel, certificaat 000358, betekent losstaand weinig of niks
je verslag bezorgt de kijker enige huivering...

pascal zei

Ik vind de tekst zeker even interessant als de foto. (Ik zeg niet 'even mooi' - de tekst is mooier.)

Ik volg aandachtig de beweging in de tekst. De retoriek van het verkeerde been. De 'ik' begint met idyllische jeugdherinneringen. Er is zelfs een uitweidingetje over de in zijn ogen charmante Vlaamse taal. Maar dan gaat het ineens over stenen op het veld, en het onheil is er helemaal als die grenzen in beeld komen. Of net niet in beeld komen, want ze zijn onzichtbaar. Voetbalveldgrenzen, zonegrenzen.

De retoriek van de tekst, die de lezer op het verkeerde been zet, volgt de retoriek van de foto: het ziet er op het eerste gezicht onschuldig uit - maar dat is het natuurlijk niet.