verslag bijeenkomst 12 / 15.01.2009

Pascal verwelkomt Sabine en Dan, die aanwezig zijn naar aanleiding van een bezoek van enkele Goed Gezien-clubleden aan Pinsart Gallery en die recentelijk deze kunstgalerij ter Genthof openden, alwaar ook deze bijeenkomst doorgaat, zij het enige huizen verderop in de straat, met name in het pand met huisnummer 44, waar uw verslaggever op termijn een fotogalerij -zeg maar een ‘huis van de fotografie’- zal openen want er zal niet alleen fotografie tegen de muur te koop zijn maar er zal ook gecommuniceerd worden over fotografie -bijvoorbeeld met lezingen en workshops-. Het weze bij deze opgemerkt dat deze openingszin breedvoerig mag worden genoemd, maar tegelijk dat de zin in kwestie geen overbodige frasen noch fratsen bevat, want probeert u maar eens om in één zin zoveel informatie te stoppen. Het tijdstip en de locatie bood een mooie gelegenheid om te toasten. Niet nadat we eerst onszelf even voorstelden. Toasten dus, op het nieuwe jaar, op Goed Gezien en op de respectievelijke kunstgalerijen.
Dat Pascal er was hadden jullie al begrepen, evenals Sabine, Dan en Luc, maar ook Johan, Paul, Sarah en de Jannen F. en D. waren er. En het werd ondanks –of dankzij–het ontbreken van een echte agenda toch een verrassend boeiende en amusante avond, hoewel er toch een collectief schaamrood te noteren viel naar aanleiding van Jan’s vraag of iemand aan zijn beeldverhaaltje met de blanco tekstbalonnen had gedacht. Neen, dus.

Jan F. bracht enkele beeldobservaties mee -zie elders op de blog-, waarvan sommige met tekst, waaruit aspecten van de Vreemde Vlaamse Volksaard moest blijken -van de poëtische kracht ook, nvdr-. Maar vooral van de wijze waarop de auteurs –zij, wij dus- geneigd zijn een territorium af te bakenen, herkenbaar te maken en betekenis te geven: niet mis te verstane verbodsbepalingen met de hond als stok achter de deur, voortuintjes met windmolentjes, e.d. wat de verslaggever ondermeer een kleine gedachtensprong ontlokte naar de vraag ‘wat geluk is’. En bij Pascal naar de tijd dat mensen zich door middel van de autostickers profileerden. Sabine leek met een uitgesproken aangenaam gevoel naar deze ontwapenende taferelen te kijken. En wat de foto van ‘de door het toeval -zie verder- en de tijd gevormd fallusobject’ ontlokte was weerom de gedachte dat het geven van een betekenis minstens zo belangrijk is dan het object zelf -dat een object op zichzelf misschien niet altijd een betekenis heeft, nvdr-. Wie is de auteur, waarom heeft hij/zij dit gecreëerd, welke vragen roept hij op, zijn deze vragen interessant. Dat men alleen al door de werkelijkheid te kaderen -te kadreren, er een foto van te maken dus- een betekenis geeft aan de werkelijkheid. Wat wellicht het geval zou kunnen zijn met de foto van het objet trouvé waarvan sprake, zij het dan dat het de foto is waarover we het hebben gehad.

Pascal had foto’s van fotograaf Michael Depestele mee en een ontwerp voor toespraak bij de opening van een fotoexpo. Hij wilde de tekst toetsen aan onze kritische oren. We bekeken eerst zorgvuldig de serie foto’s die Depestele ‘voor zichzelf’ maakte tijdens zijn reportageopdrachten voor de Krant van West-Vlaanderen, waarvoor hij werkt. De foto’s werden omschreven als een eigenzinnige kijk op Vlaanderens culturele traditie, beelden van ‘de achterkant’ of ‘de zijkant’ van de evenementen, want de essentie ervan komt niet in beeld, mensen met mondjesmaat, het décor des te nadrukkelijker; de mensen zijn niet het hoofdonderwerp want in veel foto’s zijn ze ‘aan de rand’ nog te zien of lopen ze het beeld uit. Men vond het ‘lege’ beelden. Johan en Sarah merkten op dat het ‘volle leven’ niet wordt getoond -fragmenten van het evenement, maar niet het feest, niet de mannen die bier drinken. Een ‘Feest zonder Leute’ kortom-. De reeks bevat grappige beelden maar is tegelijk dramatisch, zo omschreef Paul de serie.
Pasal kon vaststellen dat onze kijk op de fotoserie in belangrijke mate terug te vinden is in zijn toespraak. Toespraak -zie elders op de blog- die werd beschouwd als goed geschreven en goed opgebouwd, met een interessante (sic) invalshoek, didactisch, -iets te- pedagogisch. Iemand vond de inleiding te lang en iemand anders had moeite met de ‘Nietwaar?!’
Johan vondt dat het kon vanwege een zelfrelativerende klank, precies omdat het tot driemaal toe wordt herhaald -Juist, Johan?-.

Jan D. ligt al enige tijd wakker van het fenomeen ‘toeval’ en had zich voorgenomen om daar een bijdrage over te maken, wat hem niet lukte tot hij toevalligerwijs op het idee kwam om het toeval daar een belangrijke rol in te laten spelen. Hij bedacht -weldoordacht, nvdr- een methode om te ontsnappen aan zijn onvermogen en sloeg een boek open die niet helemaal toevallig in zijn buurt lag. Een boek over fotografie -‘Being there’-. Op de opengeslagen bladzij vond hij een tekst -zie elders op de blog- over de mogelijkheid en de charme van het spontane fotograferen -wat dan staat tegenover het ensceneren- een tekst dus die eigenlijk ook over het toeval gaat. Een uitstap naar zee met camera, meerbepaald het bezoek aan het kerkje die herinneringen aan Engeland wakker maakt en waarin zich een ontmoeting afspeelt met een ‘adembenemende’ dame met hoed met veer en een confrontatie met de nagelaten woorden in een o zo herkenbare geschrift en dus met zichzelf -H. Benedictus, patroonheilige van Het Toeval, doe uw werk-, een uitstap naar zee dus, aanleiding voor een verhaal over toeval, over emotionele betrokkenheid, over spanning, over privacy, over het onvermogen om te fotograferen, over het gefotografeerde en over momenten en belevingen die je niet kan of wil fotograferen -over de foto die je niet hebt genomen-. Uiteindelijk werd er toch een foto genomen -zie elders-. En bij het schrijven van het verhaal duikt dan weerom het toeval op in de verschijning van de muziek van Bach, die in het kerkje aardig zou hebben geklonken.

Sarah laat ons kennis maken met de Finse filmmaker Aki Kaurismaki. Zij vertelt over de film ‘The contract killer’, waarin iets wordt gedaan met het onvermogen van de hoofdpersoon om een einde aan zijn leven te maken. We kijken naar de beginsequens uit de film ‘Man without a past’ met boeiende, bevreemdende beelden en schaarse, maar efficiënte dialogen. We moesten maar eens samen naar de film, zo merkt iemand op.

Paul heeft tenslotte nog een extraatje. We worden in de gelegenheid gesteld om even een kijkje te nemen in zijn zeer persoonlijk reisdagboek annex fotoverslag van een recente trip naar Zuid-Europa, waarbij ook ontmoetingen met mensen een belangrijke rol spelen. Voor enkele beloofde fragmenten uit dit boek, zie elders op de blog.

De bijeenkomst wordt afgerond met de mededeling dat voor de volgende bijeenkomst Paul onze gastheer zal zijn, meerbepaald op donderdag 12 februari.
Johan heeft een idee om een opdracht voor te bereiden die we ter plaatse zullen kunnen uitvoeren, wat dan weer aanleiding was voor een voorstel tot een gezamenlijk project waabij we een tv-format zouden kunnen ontwikkelen.

Naschrift: taal- en stijlfouten, opmerkingen, correcties, aanvullingen? Laat het me weten!
Bij deze veroorlooft de verslaggever zich om, ter aanvulling en ter illustratie nog een foto te plaatsen, die refereert naar het verhaal van Jan D. en naar de bijdrage van Paul en met een beetje goeie wil refereert het ook naar de bijdrage van Sarah vanwege het filmstill-gehalte.

San Diego, USA 2008.