Verslag 18 juni

Aanwezig bij Luc: Luc, Pascal, Paul, Sarah en, voor het eerst, Jan en Johan.

1. De reclamefoto

Pascal brengt een min of meer ironische diepte-analyse van een reclamefoto (hier al eerder getoond). Hij deelde de foto in in vakjes en ‘leest’ elk vakje, van A1 tot I8. Deze lectuur blijkt boeiend. Zij verschaft inzicht in de manier waarop de foto ‘werkt’. Hieronder de opgedeelde foto en de ‘handleiding’.

(opmerking vooraf: niet alle elementen zijn zichtbaar op de fotokopie; zie dus de originele foto die eerder op deze blog werd geplaatst - klik op de foto voor een grotere weergave)

A1
vaag architectuurelement
B1
vaag architectuurelement + schittering + schouderlijn
C1
vaag architectuurelement + schittering + neklijn + bustebandje + bustebandjelijn die lijkt door te lopen in het decor
D1
nekspier: gespannen, flou
E1
oor met vaag glinsterende juwelen: echo van schittering in B1 en C1
F1
oogholteschaduw; het oog is neergeslagen, ingekeerd, timide, berustend alreeds; het voorhoofd, niet helemaal afgewend van de man, die nu in beeld komt:
G1
de voorhoofdlijn van de vrouw, vaag, in contrast met de scherpe haarlijn van de man: gel, een klein beetje in de war, bestudeerde warrigheid
H1 en I1
vage architectuurelementen
A2, A3, A4 en A5
architectuur van steen – architectuur van vlees
B2
een glanzende schouder, opvallend tweedimensionaal en krachteloos – die hele vrouw is, op twee onderdelen na (de linkerborst en de linkerhand), een vlakke aangelegenheid, in scherp contrast met de man
C2
kwetsbare halspartij + schouderbandje
D2
halsschaduw + een kleine opening, nog vaag: ter voorbereiding van de grotere, en scherper afgetekende, opening tussen man en vrouw + schouderbandje + aanzet tot…
E2
…opvallend zware kin
de onderlip scherper dan de rest, juist ter hoogte van ’s mans oor: hier wordt gevoelige informatie verstrekt
een zweem van een glimlach – de vrouw ondergaat iets met een zekere welgevalligheid, maar wat?
F2
dit is de blikvanger; hier begint onze lectuur van de foto
wij kijken de man in de ogen; dat rechteroog lijkt hier te worden aangewezen door de neus van de vrouw; de lijn van die neus raakt net niet het kader waarin dat priemende oog is gevat: de bril; de bril zal blijken te zijn het thema van deze foto – niet toevallig dus dat wij meteen de bril zien
de man kijkt ons in de ogen, terwijl hij met iets anders bezig is (met de vrouw natuurlijk); hij kan dus twee dingen tegelijk doen, en is dus erg verstandig – dat kan niet anders, met zo’n bril! F2 en G2
de glans in ’s mans ogen echoot de sieraden in het oor van de vrouw
krachtige wenkbrauwen, vastberadenheid, een beetje een slinkse wijsheid; het stevige voorhoofd duidt op verstand; de haarlijn wijkt niet
H2
bestudeerde warrigheid in de haardos
H2 en G2
een aflopende horizonlijn?, ook onderaan in het beeld loopt de waterlijn wat af – net zoals de bril schuin in het beeld staat
B3 en D4
floue schaduwpartijen contrasteren met de stevige contrasten van de man op F5 en H5
C3
het schouderbandje wordt al breder
D3
magerzucht maakt dat ribpartij een knekelachtige en dus aan de dood refererende gedaante aanneemt
E3
een cruciaal vak: dit is het tweede wat wij zien, en de blik van de man ziet dat wij dit zien; de ruimte tussen aanloop naar de linkerborst en schouderbandje (fijn en scherp, in tegenstelling tot C3), suggereert naaktheid
de terugwijkende, zwakke linkerschouder van de vrouw verwijst naar de stevige linkerschouder van de man
ook de rechterschouder van de man is in beeld: neigt vooruit, naar waar?
de ruimte tussen man en vrouw (mond-oor-hals-rug-bh-schouder en kin) vormt, ondanks zijn witheid, het zwarte gat in het centrum van de foto, waarin onze blik wordt aangezogen
F3
krachtige neus, vlezige mond
G3
gaaf aangezicht, tweede oog, nauwelijks minder indringend dan het eerste
H3
de ronding van linkerschouder echoot de linkerborst van de vrouw in E4
D4
de aan dood refererende ribbenkast gaat over in de duizelingwekkende borstengleuf
E4
al aangekondigd door de bh-riem en de ruimte daarachter: de volumineuze linkerborst; de (mannelijke) blik (gespiegeld in en betrapt door de blik van de man (F2)) schat de omvang in en lokaliseert de door de cup aan het oog onttrokken tepel in de ronding rechts onderaan het vak E4; er is een opvallende evenwijdigheid tussen bh-riem en onderkaak van de man
F4
een wat wufte kinbegroeiing moet modieuze mannelijkheid suggereren
G4
schaduwpartij brengt grafisch evenwicht
H4
nog een eyecatcher: de uitermate scherp gefocuste waterdruppels – de tegenstelling vaag-scherp is duidelijk thematisch functioneel: het gaat over brillen en goed zien, nietwaar
I4
de vage rimpeling van het water: contrast met de scherpe druppels op ’s mans schouder, maar ook met de meer contrastrijk weergegeven waterrimpelingen vooraan
C5 en D5
borst nummer 2: spanning tussen 2- en 3-dimensionaal
E5
door de onscherpheid gaat borstschaduw naadloos over in textiel: het erotiserende effect wordt nog verhoogd
F5, F6 en G6
eenzelfde ‘contact’ bestaat tussen de arm van de vrouw, die, door zijn vaagheid, overgaat in het lichaam van de man: een begin van symbiose?
H5
de scherpe aflijning tussen borst en arm echoot de scherpe aflijning in E3 *
de linkerelleboog achteruit: suggereert een voorwaartse beweging met de rechterarm: de man staat lichtjes voorovergebogen – raakt hij met zijn (niet zichtbare) rechterarm misschien de vrouw aan? is die aanraking seksueel getint? werpt dat dan misschien een nieuw licht op de uitdrukking van welbehagen op de mond van de vrouw?
A6, B6, A7, en B7
scherpe waterrimpeling wit op zwart als pendant voor de scherpe waterrimpeling zwart op wit rechts
E6
door de onscherpte moet de kijker hier gissen naar de anatomische bijzonderheden – door haar houding toont deze vrouwenbuik zich niet op zijn voordeligst
F6
onze blik ‘leest’ een nieuw stuk textiel
G6
nog een ‘punt’ van aandacht: de tepel van de man, die dankzij het tijdige naar onderen afbuigen van de hand zichtbaar is; in zijn pregnantie contrasteert hij met de vage tepelpositionering bij de linkerborst van de vrouw
H6
scherp in beeld gebracht armbegroeiing
G7, G8, H7 en H8
de floue vrouwenhand
I7
de linkerhand van de man verdwijnt onder water en ‘toont’ wat bij ons, door de suggestie van de naar voren buigende rechterschouder bij ons opkomt met betrekking tot de rechterhand: iets wat niet mag ‘gezien’ worden
F7 en F8
de onderrand van het broekje is door de schaduw onzichtbaar – waardoor de hand, die nu op het been rust, ook een naaktheid lijkt af te dekken
F8
wat stelt deze lichtvlek, ongeveer op de plaats waar wij het geslacht van de vrouw zouden situeren, voor?
A7, B7 en C7
de boodschap: aanduiding van de koopwaar, gaat het over een bril, een bikini of over een escorteservice?

2. Atget, de grootste fotograaf aller tijden?

Twee recent opgevangen en ‘in de groep gegooide’ uitspraken over Eugène Atget vormen de aanleiding voor een boeiend gesprekje, waarvan hier een summiere (en onvolledige en wellicht niet altijd nauwkeurige) weergave volgt.

S: De minutieuze, obsessieve verzameling sorteert een poëtisch effect.
L: We moeten nagaan wat A’s bedoeling was. Een inventaris brengen van stukjes Parijs? Of deed hij gewoon werk om geld te verdienen?
Joh.: De appreciatie voor zijn werk is subjectief.
Paul: A had een primitieve werkwijze. Hij was vooral geïnteresseerd in compositie, geometrische vlakken, verdeling van schaduwpartijen en hoge lichten. Hij hanteerde de techniek van de opoffering.
L: Die driehoeken en vierkanten waren er al. Het gaat om kadrering en standpuntkeuze.
L: Het is de geschiedenis die de waardering voor dit werk vormt.
Pas.: Stel dat zijn werk onopgemerkt was gebleven. Wat zeer goed zou gekund hebben.
S: A genoot belangstelling van de surrealisten, meer om zijn eigenaardigheid als verzamelaar dan om zijn fotografische kwaliteiten.
Paul: A is een voorloper owv de manier waarop hij omgaat met toevalligheden. Vb bewegende elementen. Een hond. Sommige dingen zie je pas op het tweede gezicht.
Joh.: Dat brengt een filmisch element binnen.
L: A heeft gezegd: ‘Een goede foto is als een jachthond, stom maar welsprekend.’
Paul: Kijk naar de manier waarop hij monumenten in beeld brengt. Hij doet dat op een moderne manier, met triviale elementen op de voorgrond.
Joh.: Als je een foto van een monument maakt, dan moet je ervoor zorgen dat je een meerwaarde hebt in vergelijking met de postkaarten die je kunt kopen.
L: Je moet je altijd afvragen: waarom fotografeert hij dit. Er is altijd iets raadselachtigs. Er moet nog veel worden ontdekt. A is een grote kunstenaar.
Paul: Sterk is, dat je niet het idee hebt dat er een fotograaf aan te pas is gekomen. A verdwijnt in zijn werk.
S: Er is geen enscenering in dit werk.
Paul: Modern is ook dat hij zich soms waagt aan ‘gelaagde’ foto’s. Spiegeleffecten e.d.
Pas.: Er is één foto bekend waarop zijn driepikkel en toestel in een raam weerspiegeld staan. Zo heeft men zich achteraf een idee kunnen vormen van hoe hij werkte.
L: We moeten ons ervan bewust zijn dat de waarde van de kunstenaar gevormd wordt door de oordelen van de kunstpausen. We doen zo graag via de autoriteit van een ander uitspraken.
Pas.: Statusverhogende uitspraken.
Pas.: Het is geen toeval dat A pas vanaf de jaren zestig, zeventig werd gewaardeerd. Het seriële karakter van zijn werk past perfect in de postmoderne visie.

3. Een bladzijde Nero

Pascal ‘leest’ een bladzijde Nero. (Ik plaats een volgende keer die bladzijde op de blog.)

4. Een gesprekje over straatfotografie

Discretie, assertiviteit, schijnbewegingen…

5. Een reportage in een Zuid-West-Vlaams museum

Pascal toont het resultaat van een namiddagje fotograferen in de Oude Brouwerij Snoek (museum annex café) in Alveringem, en hij leest ook de tekst die hij daarbij schreef. Meer hierover de eerstvolgende dagen op http://pascaldigital.blogspot.com/.

6. Afspraken

We spreken af om begin augustus, datum nader te bepalen, samen naar Watou te gaan. ‘Woord & Beeld’, dat valt inderdaad perfect samen met wat op de Poëziezomer te zien is.

We beslissen om de dag van de vergaderingen te verplaatsen van de woensdag naar de donderdag.

We beslissen dat iedereen vrij is om een fles wijn naar de vergadering mee te brengen.

Volgende afspraak: de tweede donderdag van september, dat is de 11de, zijnde de zevende verjaardag van ‘nine-eleven’, ter Résidence Visart om 20 uur (tenzij Piet komt, dan is het om 19 uur). Sarah is verantwoordelijk voor de inhoudelijke invulling – dat wil ook zeggen dat zij coördineert wat eventueel ook door de anderen wordt aangebracht.