het grote GG-Auschwitztoerismedebat

Hieronder vind je een aantal uitspraken die werden gedaan in het geanimeerde gesprek na de voorlezing van onze teksten over de foto van Roger Cremers en van diens reactie daarop. Ongetwijfeld zijn sommige uitspraken niet volledig accuraat weergegeven. Naarmate het gesprek vorderde heb ik ook niet meer zo nauwkeurig genoteerd. Mochten er correcties of preciseringen nodig zijn, dan is dat natuurlijk altijd mogelijk.

* in de teksten keren een aantal meningen terug: bv. het ironische/cynische van de beelden
* het was zeker de bedoeling van RC om ons op het verkeerde been te zetten
* RC wil zichzelf confronteren met fotografie, hij stelt zichzelf als fotograaf ter discussie
* de ene tekst is zakelijker, beschouwelijker, emotioneler, dramatischer dan de andere
* de 7de tekst is als een poppenkast, geeft het vervreemdende van de foto’s weer
* het onderwerp is niet alleen Auschwitz, het is ook de fotograaf, of de fotograferende fotograaf – je krijgt een Droste-effect
* het is niet goed dat er één foto uit de reeks wordt gehaald; de serie verdient het op haar geheel te worden bekeken
* je kunt evengoed andere attracties bezoeken en daar iets gelijkaardigs fotograferen; denk aan Martin Parr en diens reeks over het toerisme bij de Machu Picchu; die beelden zijn veelzeggender; daar vraag je je niet af wat de reden is van het beeld
* de 6de tekst stelt dat er geen andere kwaliteit is dan de inhoud; het gaat niet om schoonheid
* de fotografische kwaliteiten doen weinig ter zake
* esthetisering zou, gezien het onderwerp, onbetamelijk zijn – en misschien is precies dát het onderwerp van deze foto’s
* het fotografische doet hier niet ter zake
* de 1ste tekst bespeelt zeer veel registers
* fotografie staat tegenover archivering; de aanwezigheid op de plek is belangrijker dan de plek zelf; als wij bij onze analyse van de foto gêne voelen, dan moet de fotograaf die zeker hebben
* vergelijk met schilders die Auschwitz als onderwerp ondernemen; het is een al te gemakkelijk onderwerp
* de serie is op verschillende manieren confronterend; de serie is meerlagig
* deze serie breekt met de idee dat de vraagstelling van de foto moet inhoudelijk én esthetisch goed zijn; de fotografie bevindt zich op een keerpunt; de inhoud en de betekenis lijken het overwicht te nemen op het esthetische; de foto wordt ruw: ‘ik was er en ik heb het gezien’
* er zit ook hypocrisie in: RC zat in diezelfde autobus; is hij daarheen gegaan om die foto’s te maken of zat hij gewoon mee op de bus?
* de documentairefotograaf staat op een laddertje en kijkt naar de samenleving
* het is niet van uit de hoogte, het is van opzij
* uit de hoogte of zijdelings, er is hoe dan ook afstand
* RC toont mensen die zich niet anders gedragen dan anders; ze gedragen zich niet anders omdat ze in Auschwitz staan; stel dat je daar staat en je krijgt plotseling spijsverteringsproblemen
* deze foto’s zeggen dat Auschwitz een cliché is geworden; mij zeggen deze foto’s: blijf hier wég
* ik ben zelfs naar Blackpool geweest!
* je hebt dat soort beleving ook in onze Westhoek, met alle oorlogsplekken
* de enige geldige reden om naar Auschwitz te gaan is: als ‘serious photographer’
* het blijft zinvol Auschwitz te bezoeken
* je moet sacrale plaatsen met respect betreden
* van een fotograaf moet je verwachten dat hij het respect blijft behouden; net zoals je van hem respect mag vragen voor zijn onderwerp, de fotograferende Auschwitz-bezoeker, mag je van zijn onderwerp respect voor de site verwachten
* je hebt de fotograaf James Nachtwey die ook plekken van onheil fotografeert, maar dan wel met oog voor esthetiek
* de fotograaf moet altijd het vertrouwen van zijn onderwerp winnen
* ik stel me altijd vragen bij dat vertrouwen; hoe verkrijgt Martin Parr de toelating om bijvoorbeeld een wapensalon te fotograferen?
* iedereen had de foto van RC kunnen maken; dat heb je bij esthetische foto’s niet
* persfotografie is meer dan nieuwsfoto
* RC teert op een vals idealistisch beeld van de mens; de reeks zegt hoe de mens niet zou moeten zijn – maar de mens is zo; en daarvoor wordt de heilige Holocaust misbruikt